Select Page

Το αρθρογράφημα ή αρθρογραφία είναι μια εξειδικευμένη τεχνική απεικόνισης που βελτιώνει την απεικόνιση μιας άρθρωσης, βοηθώντας τους γιατρούς να διαγνώσουν καταστάσεις που σχετίζονται με τα οστά, τους χόνδρους, τους συνδέσμους και άλλους μαλακούς ιστούς.

Η βασική διαφορά μεταξύ της αρθρογραφίας και της συνήθους απεικόνισης (όπως μια κανονική ακτινογραφία) είναι η χρήση μιας σκιαγραφικής ουσίας, η οποία εγχέεται απευθείας στην άρθρωση.

Αυτή η σκιαγραφική ουσία επιτρέπει σε δομές που διαφορετικά είναι δύσκολο να φανούν -όπως οι μαλακοί ιστοί- να γίνουν ορατές στα αποτελέσματα της απεικόνισης.

Τύποι αρθρογραφίας:

1. Συμβατική αρθρογραφία:

   – Αυτή είναι η παλαιότερη μορφή αρθρογραφίας. Μετά την έγχυση της σκιαγραφικής χρωστικής, λαμβάνονται απλές ακτινογραφίες. Οι ακτινογραφίες θα δείξουν το περίγραμμα των δομών της άρθρωσης καθώς το σκιαγραφικό υλικό τις γεμίζει. 

   – Χρησιμοποιείται κυρίως όταν δεν απαιτούνται λεπτομερείς πληροφορίες ή σε περιπτώσεις όπου δεν είναι διαθέσιμες άλλες τεχνικές απεικόνισης. Ωστόσο, λόγω της εξέλιξης των τεχνολογιών απεικόνισης, όπως η αξονική και η μαγνητική τομογραφία, η συμβατική αρθρογραφία χρησιμοποιείται σπάνια μόνη της σήμερα.

2. Αρθρογραφία υπό αξονικό τομογράφο:

   – Μετά την έγχυση της σκιαγραφικής χρωστικής στην άρθρωση, πραγματοποιείται αξονική τομογραφία. Η αξονική τομογραφία δημιουργεί εικόνες εγκάρσιας τομής της άρθρωσης χρησιμοποιώντας ακτίνες Χ και επεξεργασία στον υπολογιστή. Αυτό παρέχει πιο λεπτομερείς εικόνες από τις συμβατικές ακτίνες Χ.

   – Η αξονική αρθρογραφία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για την αξιολόγηση πολύπλοκων οστικών δομών και ορισμένων μαλακών ιστών, όπως ο χόνδρος.

   – Χρησιμοποιείται συχνά σε περιπτώσεις όπου η μαγνητική τομογραφία-ΜRI δεν είναι κατάλληλη, όπως σε ασθενείς που έχουν μεταλλικά εμφυτεύματα ή βηματοδότες.

3. Μαγνητική αρθρογραφία (MRI αρθρογράφημα):

   – Σε αυτή την προηγμένη μορφή αρθρογραφίας, γίνεται αρχικά έγχυση του σκιαγραφικού εντός της άρθρωσης και εν συνεχεία γίνεται άμεσα εξέταση υπό μαγνητικό τομογράφο MRI. Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία και ραδιοκύματα για να παράγει εξαιρετικά λεπτομερείς εικόνες τόσο των οστών όσο και των μαλακών μορίων, όπως οι χόνδροι, οι σύνδεσμοι και οι τένοντες.

– Αυτή είναι σήμερα η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη και προτιμώμενη μέθοδος για τη διάγνωση τραυματισμών μαλακών μορίων.

– Η μαγνητική αρθρογραφία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στην ανίχνευση:

– Ρήξεις χόνδρου και συνδέσμων στον ώμο ή το ισχίο (συχνές στους αθλητές).

– Ρήξεις στροφικού πετάλου στον ώμο.

– Ρήξεις μηνίσκου ή κακώσεις συνδέσμων στο γόνατο.

– Μπορεί να αποκαλύψει πολύ μικρά σχισίματα ή βλάβες σε μαλακούς ιστούς που μπορεί να διαφύγουν με τακτικές μαγνητικές ή αξονικές τομογραφίες.

4. Αρθρογραφία καθοδηγούμενη από ακτινοσκόπηση:

 – Η ακτινοσκόπηση είναι ένας τύπος ζωντανής ακτινογραφίας που επιτρέπει στον ιατρό να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο την έγχυση του σκιαγραφικού υλικού στην άρθρωση. Αυτό διασφαλίζει τη σωστή τοποθέτηση του σκιαγραφικού μέσα στον αρθρικό χώρο.

– Η ακτινοσκόπηση χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με την αρθρογραφία με αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Μόλις η χρωστική ουσία εγχυθεί σωστά, πραγματοποιείται περαιτέρω λεπτομερής απεικόνιση (είτε με αξονική είτε με μαγνητική τομογραφία).

– Οι ενέσεις με ακτινοσκόπηση χρησιμοποιούνται επίσης για διαγνωστικές και θεραπευτικές διαδικασίες, όπως οι ενέσεις κορτιζόνης στην άρθρωση.

Ποιος χρειάζεται αρθρογραφία; 

Η αρθρογραφία ενδείκνυται για άτομα που παρουσιάζουν πόνο στην άρθρωση, περιορισμένο εύρος κίνησης, αστάθεια της άρθρωσης ή άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με την άρθρωση και δεν μπορούν να εξηγηθούν πλήρως με την τυπική απεικόνιση.

Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν ο γιατρός υποψιάζεται ότι υπάρχει βλάβη στους μαλακούς ιστούς της άρθρωσης που δεν φαίνεται καθαρά στις συνήθεις απεικονιστικές εξετάσεις όπως οι ακτινογραφίες ή η απλή μαγνητική τομογραφία. 

Προετοιμασία για αρθρογραφία:

– Η διαδικασία απαιτεί γενικά ελάχιστη προετοιμασία. Μπορεί να ζητηθεί από τον ασθενή να αποφύγει το φαγητό ή το ποτό για λίγες ώρες πριν από τη διαδικασία.

– Εάν ο ασθενής είναι αλλεργικός στο σκιαγραφικό υλικό (με βάση το ιώδιο), πρέπει να ενημερώσει τον γιατρό, καθώς μπορεί να χρειαστούν εναλλακτικές λύσεις ή προφυλάξεις.

– Η μαγνητική αρθρογραφία μπορεί να απαιτεί από τους ασθενείς να αποφεύγουν να φορούν μεταλλικά αντικείμενα, καθώς τα μηχανήματα μαγνητικής τομογραφίας χρησιμοποιούν ισχυρούς μαγνήτες.

Η αρθρογραφία είναι ένα πολύτιμο διαγνωστικό εργαλείο για τον προσδιορισμό της αιτίας του πόνου ή της δυσλειτουργίας των αρθρώσεων και είναι απαραίτητη για την καθοδήγηση των θεραπευτικών σχεδίων, είτε αυτά περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, φυσικοθεραπεία ή άλλες παρεμβάσεις.