Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος (στενωτική τενοντοελυτρίτιδα), επίσης γνωστός και ως Trigger Finger, είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένα από τα δάχτυλα ή ο αντίχειρας κολλάει σε λυγισμένη θέση και μπορεί να «τινάζεται» όταν προσπαθείτε να το ισιώσετε. Αυτό συμβαίνει λόγω φλεγμονής των τενόντων που ελέγχουν την κίνηση των δακτύλων, οδηγώντας σε πόνο, δυσκαμψία και αίσθηση παγίδευσης ή κλειδώματος στο προσβεβλημένο δάκτυλο.
Ανατομία του εκτινασσόμενου δακτύλου
Τι είναι οι τένοντες
Οι τένοντες είναι δομές που μοιάζουν με κορδόνι και συνδέουν τους μύες με τα οστά, επιτρέποντας την κίνηση. Στο χέρι, οι τένοντες γλιστρούν μέσα από προστατευτικές θήκες καθώς τα δάχτυλα λυγίζουν και ισιώνουν.
Τι συμβαίνει στον εκτινασσόμενο δάκτυλο;
Στον εκτινασσόμενο δάκτυλο η φλεγμονή στενεύει το χώρο μέσα στο περίβλημα του τένοντα, καθιστώντας δύσκολη την ομαλή ολίσθηση του τένοντα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το δάχτυλο να πιάνεται, να κλειδώνει ή να «τινάζεται» κατά την κίνηση.
Συμπτώματα του εκτινασσόμενου δακτύλου
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε δάκτυλο, συμπεριλαμβανομένου του αντίχειρα. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δυσκαμψία του δακτύλου
Συχνά είναι πιο αισθητή το πρωί ή μετά από περιόδους αδράνειας.
- Αίσθηση κλικ ή ποπ
Καθώς το δάχτυλο μετακινείται από μια λυγισμένη σε μια ευθεία θέση, εμφανίζεται μια αισθητή αίσθηση ποπ ή κλικ.
- Πόνος ή ευαισθησία
Ο πόνος συνήθως εντοπίζεται στη βάση του προσβεβλημένου δακτύλου ή αντίχειρα, στην παλάμη όπου βρίσκεται η θήκη του τένοντα.
- Κλείδωμα του δακτύλου σε λυγισμένη θέση
Το δάχτυλο μπορεί να κολλήσει σε λυγισμένη θέση και μπορεί να χρειαστεί να ισιωθεί με το χέρι.
- Ορατό πρήξιμο ή ογκίδιο
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει αισθητός ένας μικρός, ευαίσθητος όγκος (οζίδιο) στη βάση του προσβεβλημένου δακτύλου, όπου το τενόντιο περίβλημα έχει φλεγμονή.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος αναπτύσσεται όταν οι τενόντιες θήκες στο δάκτυλο φλεγμαίνουν ή ερεθίζονται, συχνά λόγω επαναλαμβανόμενης χρήσης ή λόγω ορισμένων ιατρικών καταστάσεων.
Συνήθεις αιτίες
– Επαναλαμβανόμενες κινήσεις
Το συχνό πιάσιμο, ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις του χεριού όπως κατά τη χρήση του κινητού τηλεφώνου μπορεί να καταπονήσουν τους τένοντες, οδηγώντας σε φλεγμονή και εκτινασσόμενο δάκτυλο.
– Υποκείμενες συνθήκες υγείας
Καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο διαβήτης και η ουρική αρθρίτιδα συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης εκτινασσόμενου δάκτυλου λόγω των επιπτώσεών τους στη φλεγμονή και την υγεία των ιστών.
– Ηλικία και φύλο
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος είναι πιο συχνός σε άτομα άνω των 40 ετών και εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες.
– Επαγγελματικοί κίνδυνοι
Επαγγέλματα ή χόμπι που απαιτούν επαναλαμβανόμενη χρήση των χεριών, όπως οι μουσικοί, οι αγρότες ή οι βιομηχανικοί εργάτες, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης εκτινασσόμενου δάκτυλου.
Διάγνωση του εκτινασσόμενου δακτύλου
Η διάγνωση του εκτινασσόμενου δακτύλου γίνεται μέσω μιας κλινικής εξέτασης και μιας ανασκόπησης των συμπτωμάτων.
- Κλινική εξέταση
Ο ορθοπεδικός θα εξετάσει το ιατρός χέρι για ενδείξεις πρηξίματος, ευαισθησίας ή παρουσίας οζιδίου. Θα αξιολογήσει την κίνηση των δακτύλων και θα ακούσει για το χαρακτηριστικό «κλικ» ή «ποπ».
- Δοκιμασία εύρους κίνησης
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να κινήσει τα δάχτυλα για να αξιολογήσει τη δυσκαμψία, το κλείδωμα ή την περιορισμένη κίνηση.
- Διαγνωστική απεικόνιση
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η διαγνωστική απεικόνιση, όπως οι ακτινογραφίες ή οι μαγνητικές τομογραφίες, δεν είναι απαραίτητη, καθώς ο εκτινασσόμενος δάκτυλος συχνά διαγιγνώσκεται με βάση τα κλινικά συμπτώματα και μόνο.
Θεραπευτικές επιλογές για τον εκτινασσόμενο δάκτυλο
Οι θεραπευτικές επιλογές ποικίλλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Η έγκαιρη παρέμβαση συχνά αποτρέπει την επιδείνωση της κατάστασης.
- Μη χειρουργικές θεραπείες
Για ήπιες έως μέτριες περιπτώσεις, οι μη χειρουργικές θεραπείες μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
– Ανάπαυση και τροποποίηση δραστηριοτήτων
Η μείωση των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών ή πιάσιμο μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Μπορεί να συνιστώνται νάρθηκες για να διατηρείται το δάκτυλο σε ουδέτερη θέση, ιδίως κατά τη διάρκεια του ύπνου.
– Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής στο πάσχον δάκτυλο.
– Ενέσεις κορτικοστεροειδών
Μια ένεση κορτικοστεροειδών απευθείας στο περίβλημα του τένοντα μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και να ανακουφίσει τα συμπτώματα. Αυτό είναι συχνά αποτελεσματικό για την ανακούφιση του πόνου και της δυσκαμψίας στα αρχικά στάδια του εκτινασσόμενου δάκτυλου, αν και τα συμπτώματα μπορεί να επιστρέψουν με την πάροδο του χρόνου.
- Χειρουργική θεραπεία
Όταν οι συντηρητικές θεραπείες αποτυγχάνουν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα ή σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση.
Χειρουργική επέμβαση απελευθέρωσης εκτινασσόμενου δάκτυλου
– Ο χειρουργός κάνει μια μικρή τομή στην παλάμη κοντά στο προσβεβλημένο δάκτυλο και κόβει το θηκάρι του τένοντα (pulley) για να διευρύνει το χώρο γύρω από τον τένοντα. Αυτό επιτρέπει στον τένοντα να κινείται ελεύθερα χωρίς να πιάνεται ή να μπλοκάρει.
– Αποκατάσταση: Πρόκειται συνήθως για μια επέμβαση στα εξωτερικά ιατρεία και οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν στις κανονικές τους δραστηριότητες μέσα σε λίγες εβδομάδες. Μπορεί να συνιστάται φυσικοθεραπεία για την αποκατάσταση της δύναμης και της ευελιξίας του χεριού.
– Ποσοστό επιτυχίας: Η χειρουργική επέμβαση απελευθέρωσης του δάκτυλου σκανδάλης είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, με τους περισσότερους ασθενείς να βιώνουν πλήρη ανακούφιση από τα συμπτώματα.
– Διαδερμική απελευθέρωση
Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία όπου ο χειρουργός χρησιμοποιεί μια βελόνα για να απελευθερώσει το θηκάρι του τένοντα μέσω του δέρματος χωρίς να κάνει μια μεγάλη τομή. Συχνά εκτελείται στο ιατρείο υπό τοπική αναισθησία.
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος είναι μια διαχειρίσιμη πάθηση που μπορεί να προκαλέσει σημαντική δυσφορία και να επηρεάσει τις καθημερινές δραστηριότητες. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία -είτε μέσω ξεκούρασης, φυσικοθεραπείας, φαρμάκων είτε μέσω χειρουργικής επέμβασης- μπορεί να αποκαταστήσει αποτελεσματικά την πλήρη λειτουργία του πάσχοντος δακτύλου, επιτρέποντάς σας να επιστρέψετε στις κανονικές σας δραστηριότητες χωρίς πόνο ή περιορισμούς.
