Χόνδρινη Βλάβη Γόνατος

Οι χόνδρινες βλάβες του γόνατος είναι αρκετά συχνές και μπορεί να συμβούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα συμπτώματα που προκαλούν μπορεί να είναι αρκετά ενοχλητικά και αν δε λάβουν την κατάλληλη θεραπεία επιμένουν και μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμα σημαντικότερα προβλήματα.

Συμπτώματα – Χόνδρινη Βλάβη Γόνατος:

1. Πόνος: Ειδικά με την κίνηση ή τη φόρτιση με βάρος.
2. Οίδημα: Γύρω από την άρθρωση του γόνατος.
3. Δυσκαμψία: Δυσκολία στην πλήρη έκταση ή κάμψη του γόνατος.
4. Κλικ και αίσθημα ξένου σώματος: Αίσθηση μέσα στην άρθρωση του γόνατος ότι κάτι υπάρχει ή κάτι κινείται.
5. Περιορισμός εύρους κίνησης: Δυσκολία να κινείται το γόνατο τόσο ελεύθερα όσο πριν.

Αιτίες:

1. Τραυματισμοί: Όπως αθλητικοί τραυματισμοί ή ατυχήματα που προκαλούν βλάβη στο χόνδρο του γόνατος.
2. Εκφυλιστικές αλλαγές: Με την πάροδο του χρόνου, η φυσιολογική φθορά μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του χόνδρου.
3. Ηλικία: Ο χόνδρος εκφυλίζεται φυσιολογικά με την ηλικία, οδηγώντας σε αυξημένη ευαισθησία σε βλάβες.
4. Κληρονομικότητα: Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να έχουν προδιάθεση για προβλήματα χόνδρου λόγω γενετικών παραγόντων.
5. Παχυσαρκία: Το υπερβολικό βάρος μπορεί να αυξήσει την πίεση στις αρθρώσεις του γόνατος, επιταχύνοντας τη φθορά του χόνδρου.

Θεραπεία – Χόνδρινη Βλάβη Γόνατος:

1. Συντηρητική διαχείριση: Ξεκούραση, πάγος, συμπίεση και ανύψωση (RICE) για τη μείωση των συμπτωμάτων. Μπορεί να χρειαστεί μια περίοδος αποφόρτισης του σκέλους.
2. Φυσικοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης για τη στήριξη της άρθρωσης του γόνατος.
3. Φαρμακευτική αγωγή: Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για τον πόνο και τη φλεγμονή.
4. Ενέσεις: Πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP), άλλοι βιολογικοί παράγοντες όπως τα βλαστοκύτταρα ή τα πολυνουκλεοτίδια και τέλος ενέσεις υαλουρονικού οξέος για τη μείωση της φλεγμονής και τη βελτίωση της λίπανσης.

Χειρουργικές επιλογές

Στις περιπτώσεις όπου η συντηρητικές θεραπείες αποτυγχάνουν ή η χόνδρινη βλάβη είναι σοβαρή, η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση είναι η χειρουργική. Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:

1. Αρθροσκοπική χειρουργική

Μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική επέμβαση όπου μια μικρή κάμερα (αρθροσκόπιο) εισάγεται στην άρθρωση του γόνατος μέσω μικρών τομών, επιτρέποντας στον χειρουργό να δει και να θεραπεύσει τον κατεστραμμένο χόνδρο.

Ο χειρουργός μπορεί είτε να εξομαλύνει τις τραχιές άκρες του χόνδρου (χονδροπλαστική) είτε να αφαιρέσει χαλαρά θραύσματα που προκαλούν πόνο ή εμποδίζουν την κίνηση.

Είναι κατάλληλη επέμβαση για μικρά ελαττώματα ή μηχανικά συμπτώματα όπως πιάσιμο ή κλείδωμα. Προσφέρει ταχύτερη αποκατάσταση από την ανοικτή χειρουργική επέμβαση, με πολλούς ασθενείς να επιστρέφουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες εντός εβδομάδων.

2. Μικροκατάγματα

Μια διαδικασία κατά την οποία ανοίγονται μικροσκοπικές οπές στο υποκείμενο οστό (υποχόνδρινο οστό) για να διεγερθεί ο σχηματισμός νέου χόνδρου.

Αφού καθαριστεί ο κατεστραμμένος χόνδρος, ο χειρουργός δημιουργεί μικροκατάγματα στο οστό. Οι μικρές οπές προκαλούν αιμορραγία, επιτρέποντας στα κύτταρα του μυελού των οστών να ανέβουν στην επιφάνεια και να σχηματίσουν νέο χόνδρο, συνήθως ινώδη χόνδρο, ο οποίος είναι λιγότερο ανθεκτικός από τον κανονικό χόνδρο.

Ενδείκνυται για μικρές έως μεσαίου μεγέθους βλάβες χόνδρου, ιδίως σε νεότερους ασθενείς. Για την αποκατάσταση απαιτείται αποφόρτιση του σκέλους για μερικές εβδομάδες, με τη βελτίωση να συνεχίζεται έως και για ένα έτος.

3. Μεταμόσχευση οστεοχόνδρινου αυτομοσχεύματος (OATS):

Μια διαδικασία κατά την οποία λαμβάνεται υγιής χόνδρος από ένα τμήμα του γόνατος που δεν φέρει βάρος και μεταμοσχεύεται στην περιοχή της βλάβης.

Ο χειρουργός αφαιρεί κυλινδρικά βύσματα χόνδρου και οστού από μια δότρια περιοχή (συνήθως το ίδιο γόνατο) και τα τοποθετεί στην περιοχή του κατεστραμμένου χόνδρου.

Είναι μια επιλογή για σχετικά μικρές, εντοπισμένες βλάβες σε νεότερους ασθενείς με περιορισμένη βλάβη του χόνδρου. Συνοδεύεται από μέτριο χρόνο ανάρρωσης, με αποφυγή φόρτισης για 4-6 εβδομάδες, ακολουθούμενη από φυσικοθεραπεία.

4. Μεταμόσχευση οστεοχόνδρινου αλλομοσχεύματος

Παρόμοια με τη διαδικασία OATS, αλλά αντί να χρησιμοποιηθεί ο χόνδρος του ίδιου του ασθενούς, χρησιμοποιείται δότης ιστός (αλλομόσχευμα). Το αλλομόσχευμα διαμορφώνεται ώστε να ταιριάζει στο ελάττωμα και μεταμοσχεύεται στην κατεστραμμένη περιοχή. Αυτή η διαδικασία είναι χρήσιμη όταν έχουν υποστεί βλάβη μεγαλύτερες περιοχές χόνδρου.

Η αποκατάσταση είναι συνήθως πιο μακροχρόνια από την OATS, με αρκετούς μήνες αποκατάστασης.

5. Εμφύτευση αυτόλογων χονδροκυττάρων (ACI)

Μια διαδικασία δύο σταδίων που χρησιμοποιεί κύτταρα χόνδρου του ίδιου του ασθενούς (χονδροκύτταρα) για την αναγέννηση νέου χόνδρου στην κατεστραμμένη περιοχή.

Στο πρώτο στάδιο, συλλέγεται υγιής χόνδρος από ένα τμήμα του γόνατος που δεν φέρει βάρος. Αυτά τα κύτταρα καλλιεργούνται σε εργαστήριο για να πολλαπλασιαστούν επί μερικές εβδομάδες.

Στο δεύτερο στάδιο, τα νέα χονδροκύτταρα εμφυτεύονται στην κατεστραμμένη περιοχή, συχνά στερεωμένα με μια μεμβράνη για να διατηρηθούν στη θέση τους. Ενδείκνυται για μεσαίες έως μεγάλες βλάβες χόνδρου σε νεότερους ή δραστήριους ασθενείς. Ακολουθεί παρατεταμένη αποκατάσταση, που συχνά απαιτεί αποφόρτιση για 6-8 εβδομάδες, ακολουθούμενη από αρκετούς μήνες φυσικοθεραπείας.

6.Εμφύτευση επαγώμενων αυτόλογων χονδροκυττάρων (MACI)

Μια παραλλαγή της διαδικασίας ACI, όπου τα καλλιεργημένα χονδροκύτταρα τοποθετούνται σε ειδικό ικρίωμα ή μεμβράνη πριν από την εμφύτευση στο ελάττωμα. Το ικρίωμα που περιέχει τα καλλιεργημένα χονδροκύτταρα του ασθενούς, τοποθετείται στο χόνδρινο ελάττωμα, όπου προάγει την αναγέννηση χόνδρου που μοιάζει με υαλίνη. Είναι καλύτερο για μεγάλα, βαθιά ελαττώματα σε δραστήρια άτομα.Η αποκατάσταση είναι παρόμοια με την ACI, με μακρά περίοδο αποκατάστασης.

7. Υψηλή οστεοτομία κνήμης (HTO)

Μια διαδικασία που χρησιμοποιείται για τη μετατόπιση του βάρους από το κατεστραμμένο τμήμα του γόνατος σε μια υγιέστερη περιοχή με την αναδιαμόρφωση της κνήμης (οστό της κνήμης). Μια σφήνα οστού αφαιρείται ή προστίθεται στην κνήμη για να ευθυγραμμιστεί εκ νέου η άρθρωση του γόνατος.

Αυτό δεν αποτελεί άμεση αποκατάσταση του χόνδρου, αλλά μπορεί να ανακουφίσει την πίεση στον κατεστραμμένο χόνδρο, επιτρέποντας σε άλλες θεραπείες να λειτουργήσουν καλύτερα. Είναι μια κατάλληλη επιλογή για ασθενείς με πρώιμη αρθρίτιδα ή ελαττώματα χόνδρου που συνοδεύονται από κακή ευθυγράμμιση του γόνατος (συχνά σε νεότερους ασθενείς). Ακολουθούν κι εδώ αρκετοί μήνες αποκατάστασης, με σταδιακή επιστροφή στη δραστηριότητα.

8. Αρθροπλαστική γόνατος (μερική ή ολική)

Σε περιπτώσεις όπου η βλάβη του χόνδρου είναι εκτεταμένη και η αντικατάσταση της άρθρωσης είναι αναπόφευκτη, μπορεί να συνιστάται μερική ή ολική αντικατάσταση του γόνατος. Ο κατεστραμμένος χόνδρος και το οστό αφαιρούνται και εμφυτεύονται μεταλλικά και πλαστικά εξαρτήματα για την αναδημιουργία της επιφάνειας της άρθρωσης του γόνατος.

Οι χόνδρινες βλάβες του γόνατος είναι ένα σύνθετο πρόβλημα αλλά η επιλογή της σωστής μεθόδου θεραπείας μπορεί να δώσει λύση με πολύ καλό λειτουργικό αποτέλεσμα για τον ασθενή.