Το εξάρθρημα της επιγονατίδας συμβαίνει όταν η επιγονατίδα γλιστρά έξω από τη φυσιολογική της θέση στην αύλακα του μηριαίου οστού (μηριαίο οστό), συνήθως προς την εξωτερική πλευρά του γόνατος.
Αυτό είναι συχνά ένα τραυματικό γεγονός και μπορεί να προκαλέσει σημαντικό πόνο και αστάθεια στο γόνατο.
Συμπτώματα
- Ξαφνικός πόνος: Έντονος πόνος στο μπροστινό μέρος του γόνατος τη στιγμή του εξαρθρήματος.
- Ορατή παραμόρφωση: Η επιγονατίδα μπορεί να μετατοπιστεί ορατά προς το εξωτερικό του γόνατος.
- Οίδημα: Άμεσο πρήξιμο γύρω από την άρθρωση του γόνατος.
- Αστάθεια: Αίσθημα ότι το γόνατο «υποχωρεί» ή ότι δεν μπορεί να σηκώσει βάρος.
- Περιορισμένη κίνηση: Δυσκολία στο να ισιώσει ή να λυγίσει το γόνατο.
- Μελανιά: Μπορεί να αναπτυχθεί μετά τον τραυματισμό λόγω βλάβης στους γύρω ιστούς και τα αιμοφόρα αγγεία.
Αιτίες
- Τραύμα: Ένα άμεσο χτύπημα στο γόνατο, συχνά στα αθλήματα, μπορεί να αναγκάσει την επιγονατίδα να φύγει από τη θέση της.
- Απότομη στροφή ή αλλαγή κατεύθυνσης: Οι περιστροφικές ή στροφικές κινήσεις μπορεί να προκαλέσουν εξάρθρημα.
- Κληρονομικότητα: Ορισμένα άτομα έχουν από τη φύση τους ρηχή μηριαία τροχιλία, γεγονός που τα καθιστά πιο επιρρεπή σε εξαρθρήματα.
- Αδύναμοι μύες: Οι αδύναμοι τετρακέφαλοι ή η ανισορροπία μεταξύ διαφορετικών τμημάτων των μηριαίων μυών μπορεί να συμβάλλουν στην αστάθεια.
- Χαλαροί σύνδεσμοι: Ορισμένοι άνθρωποι έχουν πιο εύκαμπτους συνδέσμους, αυξάνοντας την πιθανότητα εξάρθρωσης.
- Προηγούμενο εξάρθρημα: Εάν έχετε εξαρθρώσει την επιγονατίδα στο παρελθόν, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για μελλοντικά εξαρθρήματα.
Θεραπεία
Μη χειρουργική θεραπεία:
- Ανάταξη (επαναφορά της επιγονατίδας στη θέση της): Ο ορθοπεδικός χειρουργός μπορεί να μετακινήσει απαλά την επιγονατίδα πίσω στη θέση της. Αυτό γίνεται συχνά σε αίθουσα επειγόντων περιστατικών και μπορεί να απαιτεί καταστολή ή ισχυρά παυσίπονα.
- Ανάπαυση και ακινητοποίηση: Το γόνατο συχνά ακινητοποιείται με νάρθηκα ή γύψο για μερικές εβδομάδες, ώστε να επιτραπεί η επούλωση.
- Πάγος και ανύψωση: Μειώνει τον πόνο και το πρήξιμο.
- Φυσικοθεραπεία: Μόλις υποχωρήσει ο αρχικός πόνος, η θεραπεία επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση του τετρακεφάλου και άλλων μυών γύρω από το γόνατο για τη σταθεροποίηση της επιγονατίδας και την πρόληψη μελλοντικών εξαρθρώσεων. Οι ασκήσεις διάτασης και ισορροπίας μπορεί επίσης να αποτελούν μέρος της θεραπείας.
- Φαρμακευτική αγωγή: Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) για την αντιμετώπιση του πόνου και της φλεγμονής.
- Κηδεμόνες και περίδεση: Ειδικοί κηδεμόνες γόνατος (επιγονατίδες) ή τεχνικές taping μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της επιγονατίδας στη θέση της κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων.
Χειρουργική αντιμετώπιση:
Χειρουργική επέμβαση μπορεί να απαιτηθεί σε περιπτώσεις υποτροπιάζοντος εξαρθήματος ή όταν υπάρχει σημαντική βλάβη στις γύρω δομές (όπως σύνδεσμοι ή χόνδρος).
Οι συνήθεις χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Lateral release: Αυτή η επέμβαση περιλαμβάνει απελευθέρωση ιστών στην εξωτερική πλευρά της επιγονατίδας για να της επιτραπεί να κινηθεί ξανά στην κανονική της θέση.
- Αποκατάσταση του έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου (MPFL): Αυτό περιλαμβάνει την ανακατασκευή του κατεστραμμένου συνδέσμου στο εσωτερικό του γόνατος για την αποτροπή περαιτέρω εξαρθρώσεων.
- Μεταφορά κνημιαίου κονδύλου: Σε περιπτώσεις όπου η ευθυγράμμιση των οστών συμβάλλει στα εξαρθρήματα, το σημείο πρόσφυσης του επιγονατιδικού τένοντα μετακινείται σε πιο ορθή μηχανικά θέση.
- Αρθροσκοπική χειρουργική επέμβαση: Μπορεί να πραγματοποιηθεί για την αφαίρεση χαλαρών τμημάτων οστού ή χόνδρου και την αποκατάσταση κατεστραμμένων δομών εντός του γόνατος.
Αποκατάσταση
Μη χειρουργική θεραπεία: Συνήθως διαρκεί 4-6 εβδομάδες, με έμφαση στη σταδιακή επιστροφή στη δραστηριότητα μέσω φυσικοθεραπείας.
Χειρουργική αποκατάσταση: Ανάλογα με τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης, η ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει 3-6 μήνες και η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της δύναμης, της κινητικότητας και της σταθερότητας του γόνατος.
Πρόληψη
– Ασκήσεις ενδυνάμωσης: Δημιουργία ισχυρών τετρακέφαλων και οπίσθιων μυών για τη στήριξη του γόνατος.
– Σωστά υποδήματα: Φοράτε παπούτσια που παρέχουν καλή στήριξη, ιδίως κατά τη διάρκεια σωματικών δραστηριοτήτων.
– Επιγονατίδες ή ταινία: Χρήση υποστηρικτικού εξοπλισμού κατά τη διάρκεια του αθλητισμού για τη σταθεροποίηση της επιγονατίδας.
– Αποφυγή επικίνδυνων κινήσεων: Να είστε προσεκτικοί κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν ξαφνικές περιστροφές ή στροφές.
Το εξάρθρημα της επιγονατίδας μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί καλά με τη σωστή μη χειρουργική θεραπεία, αλλά τα υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα μπορεί να απαιτούν πιο επιθετική παρέμβαση.
