Ο ώμος του κολυμβητή είναι ένας συνηθισμένος τραυματισμός υπερχρήσης που εμφανίζουν οι κολυμβητές λόγω των επαναλαμβανόμενων κινήσεων πάνω από το κεφάλι που απαιτεί το άθλημα.
Αυτή η πάθηση συνήθως προκύπτει από ερεθισμό ή φλεγμονή των δομών του ώμου, συμπεριλαμβανομένων των τενόντων του στροφικού πετάλου, του τένοντα του δικεφάλου και του υμένα της άρθρωσης του ώμου.
Μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλους αθλητές που ασχολούνται με επαναλαμβανόμενες κινήσεις του βραχίονα, όπως οι παίκτες του τένις ή οι αρσιβαρίστες.
Βασικές εμπλεκόμενες δομές:
- Μύες και τένοντες του στροφικού πετάλου: Αυτοί σταθεροποιούν την άρθρωση του ώμου και βοηθούν στην ανύψωση και περιστροφή του βραχίονα.
- Τένοντας του δικεφάλου: Εκτείνεται από τον δικέφαλο μυ μέσω του μπροστινού μέρους του ώμου και μπορεί να ερεθιστεί ή να φλεγμονή λόγω υπερβολικής χρήσης.
- Κάψουλα και σύνδεσμοι της άρθρωσης του ώμου Αυτές οι δομές στηρίζουν τον ώμο και συμβάλλουν στη διατήρηση της σταθερότητάς του.
Αιτίες – Ώμος κολυμβητή:
Ο ώμος του κολυμβητή προκαλείται κυρίως από επαναλαμβανόμενη καταπόνηση και υπερβολική χρήση, συχνά λόγω ακατάλληλης τεχνικής, μυϊκών ανισορροπιών ή ανεπαρκούς ξεκούρασης. Οι συνήθεις αιτίες περιλαμβάνουν:
- Υπερβολική χρήση και επαναλαμβανόμενη κίνηση: Τα κολυμβητικά στυλ, όπως το ελεύθερο στυλ, η πεταλούδα και το ύπτιο, περιλαμβάνουν συνεχείς κινήσεις του βραχίονα πάνω από το κεφάλι, οι οποίες ασκούν σημαντική πίεση στις δομές του ώμου.
- Κακή τεχνική κολύμβησης: Η λανθασμένη τεχνική, όπως η πτώση του αγκώνα κατά τη διάρκεια του κολύμβησης ή η ακατάλληλη κύλιση του σώματος, αυξάνει τον κίνδυνο προσκρούσεων στον ώμο και τενοντίτιδας.
- Μυϊκές ανισορροπίες: Η αδυναμία ή το σφίξιμο στο στροφικό πέταλο, στους σταθεροποιητές της ωμοπλάτης (ωμοπλάτη) ή στους μύες του κορμού μπορεί να οδηγήσει σε ακατάλληλα πρότυπα κίνησης, ασκώντας επιπλέον πίεση στον ώμο.
- Υπερβολική προπόνηση ή έλλειψη ξεκούρασης: Η υπερβολική προπόνηση ή η ανεπαρκής αποκατάσταση μεταξύ των κολυμβητικών περιόδων μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και τραυματισμό.
- Χαλαρότητα των αρθρώσεων του ώμου: Οι κολυμβητές συχνά αναπτύσσουν χαλάρωση στην άρθρωση του ώμου λόγω της επαναλαμβανόμενης κίνησης πάνω από το κεφάλι, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια και καταπόνηση.
Συμπτώματα του ώμου του κολυμβητή:
- Πόνος: Αμβλύς ή οξύς πόνος, συχνά αισθητός στο μπροστινό ή στο πλαϊνό μέρος του ώμου. Συνήθως επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια ή μετά το κολύμπι.
- Αδυναμία ώμου: Δυσκολία στην ανύψωση ή περιστροφή του βραχίονα λόγω πόνου ή μυϊκής αδυναμίας.
- Μειωμένο εύρος κίνησης: Δυσκολία πλήρους ανύψωσης ή περιστροφής του βραχίονα, ιδίως κατά τη διάρκεια κολυμβητικών κινήσεων.
- Ήχοι στην άρθρωση του ώμου: Αίσθηση κλικ ή τρίξιμο στον ώμο κατά τη διάρκεια της κίνησης.
- Πόνος κατά την ανάπαυση ή τη νύχτα: Σε σοβαρές περιπτώσεις, ο πόνος μπορεί να επιμένει ακόμη και κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης ή να διαταράσσει τον ύπνο.
Καταστάσεις που σχετίζονται με τον ώμο του κολυμβητή:
- Τενοντίτιδα του στροφικού πετάλου: Φλεγμονή των τενόντων του στροφικού πετάλου λόγω επαναλαμβανόμενης καταπόνησης και ερεθισμού.
- Τενοντίτιδα του δικεφάλου: Φλεγμονή του τένοντα του δικεφάλου, συχνά λόγω υπερβολικής χρήσης και ακατάλληλης μηχανικής του ώμου.
- Σύνδρομο πρόσκρουσης: Οι τένοντες του στροφικού πετάλου πιέζονται μεταξύ της ωμοπλάτης (ακρωμίου) και του βραχιονίου κατά τη διάρκεια των κινήσεων του βραχίονα, προκαλώντας πόνο και φλεγμονή.
- Αστάθεια ώμου: Η χαλαρότητα στην άρθρωση του ώμου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη καταπόνηση των τενόντων και των συνδέσμων, προκαλώντας πόνο και δυσλειτουργία.
- Ρήξεις συνδέσμων: Με την πάροδο του χρόνου, η υπερβολική κίνηση του ώμου μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο επιχείλιο χόνδρο, τον χόνδρο που βαθαίνει την υποδοχή του ώμου.
Διάγνωση:
– Κλινική εξέταση: Ο γιατρός θα αξιολογήσει το εύρος της κίνησης, τη δύναμη και τη σταθερότητα του ώμου, καθώς και θα εκτελέσει ειδικές εξετάσεις για να ελέγξει για προσκρούσεις ή συμμετοχή του στροφικού πετάλου.
– Απεικονιστικές εξετάσεις:
– Ακτινογραφίες: Για τον αποκλεισμό οστικών ανωμαλιών.
– Μαγνητική τομογραφία: Για να εκτιμηθεί η βλάβη των μαλακών μορίων, όπως η ρήξη του στροφικού πετάλου ή του επιχειλίου χόνδρου.
Θεραπεία – Ώμος κολυμβητή:
Μη χειρουργική θεραπεία:
- Ανάπαυση και τροποποίηση της δραστηριότητας:
– Μειώστε προσωρινά ή σταματήστε το κολύμπι για να επιτρέψετε στον ώμο να επουλωθεί.
– Τροποποιήστε την τεχνική κολύμβησης για να αποφύγετε περαιτέρω τραυματισμό, όπως η βελτίωση της μηχανικής της κολύμβησης.
- Φυσικοθεραπεία:
– Επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση του στροφικού πετάλου και των σταθεροποιητικών μυών της ωμοπλάτης, οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του ώμου.
– Ασκήσεις διατάσεων για τη βελτίωση της ευλυγισίας του ώμου και τη διόρθωση τυχόν μυϊκών ανισορροπιών.
– Ασκήσεις διόρθωσης της στάσης του σώματος, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν την ενδυνάμωση των μυών του κορμού για τη βελτίωση της ευθυγράμμισης του σώματος στο νερό.
- Αντιφλεγμονώδη φάρμακα:
– Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής.
- Παγοθεραπεία και θερμοθεραπεία:
– Εφαρμογή πάγου μετά το κολύμπι για τη μείωση της φλεγμονής.
– Θερμοθεραπεία πριν από την άσκηση για να χαλαρώσετε τους σφιχτούς μύες και τους τένοντες.
- Ενέσεις κορτικοστεροειδών:
– Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνιστάται μια ένεση κορτικοστεροειδών για τη μείωση της φλεγμονής και την ανακούφιση από τον πόνο.
Χειρουργική θεραπεία – Ώμος κολυμβητή:
Σπάνια απαιτείται χειρουργική επέμβαση για τον ώμο του κολυμβητή, εκτός εάν υπάρχει σημαντική βλάβη, όπως ρήξη στροφικού πετάλου, ρήξη χείλους ή επίμονη αστάθεια που δεν βελτιώνεται με μη χειρουργική θεραπεία. Οι χειρουργικές επιλογές περιλαμβάνουν:
- Αποκατάσταση του στροφικού πετάλου: Εάν υπάρχει σημαντική ρήξη του στροφικού πετάλου, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση του τένοντα.
- Αποκατάσταση του επιχειλίου χόνδρου: Μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση μιας ρήξης του επιχειλίου χόνδρου, εάν η αστάθεια του ώμου προκαλεί χρόνιο πόνο και δυσλειτουργία.
- Υπακρωμιακή αποσυμπίεση: Σε περιπτώσεις σοβαρής πρόσκρουσης, αυτή η χειρουργική επέμβαση μπορεί να γίνει για την αφαίρεση μέρους του ακρωμίου (ωμοπλάτη) ώστε να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος για τους τένοντες του στροφικού πετάλου.
Αποκατάσταση:
– Μη χειρουργική αποκατάσταση: Οι περισσότερες περιπτώσεις ώμου κολυμβητή μπορούν να αποκατασταθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες έως μήνες με ξεκούραση, φυσικοθεραπεία και τροποποίηση της δραστηριότητας.
– Χειρουργική αποκατάσταση: Η ανάρρωση από χειρουργική επέμβαση στον ώμο μπορεί να διαρκέσει 4-6 μήνες ή και περισσότερο, ανάλογα με την επέμβαση. Η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη μετά το χειρουργείο για την ανάκτηση της δύναμης, της κινητικότητας και της λειτουργικότητας.
Πρόληψη:
- Σωστή τεχνική: Η εξασφάλιση καλής φόρμας, όπως η διατήρηση ενός ψηλού αγκώνα κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης και η σωστή κύλιση του σώματος, μειώνει την καταπόνηση του ώμου.
- Προπόνηση δύναμης: Τακτική ενδυνάμωση του στροφικού πετάλου, των σταθεροποιητών της ωμοπλάτης και των μυών του κορμού για τη διατήρηση της σταθερότητας του ώμου και των σωστών μοτίβων κίνησης.
- Ασκήσεις ευλυγισίας: Ασκήσεις διάτασης, ιδιαίτερα για τους ώμους και το άνω μέρος της πλάτης, για τη διατήρηση της κινητικότητας και την πρόληψη του σφιξίματος.
- Επαρκής ανάπαυση: Εξασφάλιση επαρκούς χρόνου αποκατάστασης μεταξύ των προπονήσεων για την αποφυγή της υπερβολικής χρήσης.
- Σταδιακή αύξηση της έντασης της προπόνησης: Σταδιακή αύξηση της συχνότητας, της έντασης και της διάρκειας των προπονήσεων κολύμβησης για την αποφυγή υπερφόρτωσης του ώμου.
- Διασταυρούμενη προπόνηση: Ενσωμάτωση ασκήσεων εκτός κολύμβησης για τη διατήρηση της συνολικής φυσικής κατάστασης, δίνοντας παράλληλα στους ώμους ένα διάλειμμα από τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
Με έγκαιρη παρέμβαση και κατάλληλη φροντίδα, ο ώμος του κολυμβητή μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, επιτρέποντας στους αθλητές να επιστρέψουν στο άθλημά τους χωρίς μακροχρόνιες επιπλοκές.
