Το εξάρθρημα ώμου είναι ένας συχνός τραυματισμός, ιδίως σε δραστήρια άτομα και αθλητές. Συμβαίνει όταν το οστό του βραχίονα (βραχιόνιο) βγαίνει έξω από την υποδοχή του ώμου (ωμογλήνη).
Ενώ η αρχική θεραπεία συχνά περιλαμβάνει μια κλειστή ανάταξη (επανατοποθέτηση της άρθρωσης με ή χωρίς αναισθησία), τίθεται ένα κρίσιμο ερώτημα: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης για τη σταθεροποίηση του ώμου;
Η απάντηση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία του ασθενούς, το επίπεδο δραστηριότητας, η σοβαρότητα του τραυματισμού και ο κίνδυνος υποτροπής.
Πότε συνιστάται χειρουργική επέμβαση για το Εξάρθρημα ώμου;
1. Επαναλαμβανόμενα εξαρθρήματα:
Μία από τις πρωταρχικές ενδείξεις για χειρουργική επέμβαση είναι το ιστορικό επαναλαμβανόμενων εξαρθρώσεων. Μετά από ένα αρχικό εξάρθρημα, ιδίως σε νεότερους ασθενείς ή σε εκείνους που συμμετέχουν σε αθλήματα, ο κίνδυνος υποτροπής μπορεί να φτάσει το 90% χωρίς χειρουργική επέμβαση. Η χειρουργική επέμβαση συμβάλλει στη σταθεροποίηση της άρθρωσης και στην πρόληψη περαιτέρω τραυματισμών.
2. Σοβαρή βλάβη των μαλακών μορίων:
Ένα εξάρθρημα μπορεί να προκαλέσει ρήξεις τύπου Bankart στον επιχείλιο χόνδρο (ιστός που σταθεροποιεί την άρθρωση του ώμου) ή βλάβη στους τένοντες του στροφικού πετάλου. Συχνά συνιστάται χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση αυτών των δομών, καθώς δεν επουλώνονται αποτελεσματικά από μόνες τους.
3. Βλάβη του οστού:
Σε περιπτώσεις όπου το εξάρθρημα προκαλεί κατάγματα ή σημαντική βλάβη στην ωμογλήνη (υποδοχή του ώμου) ή στην κεφαλή του βραχιονίου, μπορεί να είναι απαραίτητη η χειρουργική αποκατάσταση για την αποκατάσταση της σωστής ευθυγράμμισης και σταθερότητας της άρθρωσης.
4. Πληθυσμοί υψηλού κινδύνου:
Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται συχνά σε νεαρούς αθλητές ή άτομα που ασχολούνται με αθλήματα υψηλής πρόσκρουσης. Για την ομάδα αυτή, η έγκαιρη σταθεροποίηση της άρθρωσης μπορεί να αποτρέψει επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς και μακροπρόθεσμες επιπλοκές όπως η αρθρίτιδα.
5. Αποτυχημένη συντηρητική θεραπεία:
Εάν η φυσικοθεραπεία και η συντηρητική αντιμετώπιση δεν αποκαθιστούν τη σταθερότητα του ώμου ή δεν μειώνουν τον κίνδυνο υποτροπής, η χειρουργική επέμβαση καθίσταται ορθότερη επιλογή.
Πότε μπορεί να λειτουργήσει η συντηρητική θεραπεία;
Δεν απαιτούν όλες οι περιπτώσεις εξάρθρωσης του ώμου χειρουργική επέμβαση. Η μη χειρουργική θεραπεία μπορεί να είναι κατάλληλη για:
Πρώτο εξάρθρημα: Σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας ή σε λιγότερο δραστήρια άτομα, ένα εξάρθρημα για πρώτη φορά μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί με ανάπαυση, ακινητοποίηση και φυσικοθεραπεία.
Ελάχιστη βλάβη των μαλακών μορίων: Εάν οι απεικονιστικές μελέτες δείχνουν μικρή έως καθόλου δομική βλάβη, η συντηρητική αντιμετώπιση μπορεί να είναι αρκετή.
Χαμηλό επίπεδο δραστηριότητας: Οι ασθενείς που δεν ασκούν δραστηριότητες που ασκούν επαναλαμβανόμενη πίεση στον ώμο μπορεί να ωφεληθούν από τη μη χειρουργική φροντίδα.
Τύποι χειρουργικών επιλογών για το εξάρθρημα του ώμου;
1. Αρθροσκοπική χειρουργική επέμβαση:
Μια ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση κατά την οποία χρησιμοποιούνται μικρές τομές και μια κάμερα για την αποκατάσταση βλάβης των μαλακών μορίων, όπως μια ρήξη του επιχειλίου χόνδρου. Έχει μικρότερο χρόνο ανάρρωσης και είναι η προτιμώμενη επιλογή για πολλούς ασθενείς.
2. Ανοικτή χειρουργική:
Σε πολύπλοκες περιπτώσεις, όπως σημαντική οστική βλάβη ή σοβαρή υποτροπιάζουσα αστάθεια, μπορεί να είναι απαραίτητη η ανοικτή προσέγγιση. Αυτό επιτρέπει πιο εκτεταμένη επισκευή ή ανακατασκευή της άρθρωσης.
3. Επέμβαση Latarjet:
Αυτή περιλαμβάνει τη μεταφορά ενός κομματιού οστού από άλλο σημείο του ώμου στο μπροστινό μέρος της ωμογλήνης για την αύξηση της σταθερότητας της άρθρωσης. Χρησιμοποιείται συχνά σε ασθενείς με απώλεια οστού ή σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο υποτροπής.
Ποιους κινδύνους ενέχει η συντηρητική θεραπεία;
Για τους ασθενείς με υψηλό κίνδυνο υποτροπιάζοντος εξαρθρήματος, η μη αντιμετώπιση της υποκείμενης αστάθειας μπορεί να οδηγήσει σε:
Χρόνια αστάθεια ώμου: Τα συχνά εξαρθρήματα μπορεί να προκαλέσουν περαιτέρω βλάβη στις δομές της άρθρωσης, καθιστώντας τις μελλοντικές επεμβάσεις πιο δύσκολες.
Αρθρίτιδα: Οι επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης πρώιμης οστεοαρθρίτιδας στον ώμο.
Μειωμένη λειτουργία: Η χρόνια αστάθεια μπορεί να περιορίσει το εύρος κίνησης, τη δύναμη και τη συνολική λειτουργία του ώμου.
Αποκατάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση
Η αποκατάσταση μετά από χειρουργική σταθεροποίηση του ώμου συνήθως περιλαμβάνει:
Ακινητοποίηση: Ο βραχίονας διατηρείται σε φάκελο ανάρτησης για μερικές εβδομάδες μετά το χειρουργείο για να επιτραπεί η επούλωση.
Φυσικοθεραπεία: Αρχίζει σταδιακή αποκατάσταση για την αποκατάσταση του εύρους κίνησης και την ενδυνάμωση των μυών του ώμου.
Επιστροφή στις δραστηριότητες: Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν σε πλήρη δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένου του αθλητισμού, εντός 4-6 μηνών. Ανάλογα με την έκταση της αποκατάστασης και την τήρηση των πρωτοκόλλων αποκατάστασης.
Συμπεράσματα
Η απόφαση για το αν θα πρέπει να χειρουργηθεί το Εξάρθρημα ώμου εξαρτάται από τις περιστάσεις και ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου.
Η χειρουργική επέμβαση είναι συχνά η καλύτερη επιλογή για νέους, δραστήριους ασθενείς, υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα ή σοβαρή βλάβη της άρθρωσης.
Ωστόσο, όσοι εξαρθρώνουν τον ώμο τους για πρώτη φορά και όσοι έχουν ελάχιστη δομική βλάβη μπορεί να ωφεληθούν από τη μη χειρουργική αντιμετώπιση. Σε κάθε περίπτωση η απόφαση για την ενδεδειγμένη θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται για τον κάθε ασθενή.